ایمنی بیمار جزء یکی از مهم ترین موارد مورد توجه نظامهای سلامت به خصوص در کشورهای توسعه یافته میباشد.آمارها حاکی از آن است که درصد غیرقابل اغماضی از بیماران در مواجهه با سیستمهای بهداشتی بخصوص بیمارستانها دچار عوارض و صدمات ناشی از ارائه خدمات میگردند و فعالیتهای سیستمیک و نظام مند در جهت کاهش این موارد بخصوص در کشورهای درحال توسعه اجرا نمی گردد.پیشنهاد سازمان بهداشت جهانی و سازمانهای پیشرو در این خصوص ایجاد یک نظام جامع سیستمیک مبنی بر فرآیندهای ارتقا ایمنی بیمار جهت کاهش عوارض و پاسخگویی مناسب به افراد صدمه دیده می باشد تا از طریق استقرار فرهنگ ایمنی بیمار و ایجاد سازوکارهای مناسب سازمانی ایمنی بیمار بعنوان یک اصل غیرقابل اجتناب در مجموعه هدف گذاری گردد و تمام این امور منجر به کاهش هزینه ها، افزایش رضایتمندی و درنهایت استقرار یک جامعه سالم خواهد بود.
ایمنی بیمار
- وجود برنامه استراتژیک با قابلیت اجرایی و عملیاتی برای کلیه بخشها واحدها
- آشنا بودن کلیه مدیران و کارکنان مجموعه به نقش خویش در قبال ایمنی بیمار
- ایجاد روشهای اجرایی مناسب و قابل حصول در ارتقا فرهنگ ایمنی بیمار با استفاده از رویکردهای آموزشی درخصوص ایمنی و سلامت و مدیریت ریسک
- ایفای نقش های کنترلی و نظارتی در راستای مدیریت ریسک و ایمنی بیمار
- بررسی و ارزیابی پرونده های بیماران در کمیته های موربیدتی و مورتالیتی
- تهیه لوازم و تجهیزات ضروری بصورت آماده و دردسترس بصورت کالیبره
- وجود پروتکل و برنامه های مشخص برای پاک سازی تجهیزات پزشکی به ویژه در موارد تجهیزات دارای قابلیت استفاده مجدد
- وجود تجهیزات کافی برای پاکسازی و استریلیزاسیون سریع و وجود تجهیزات و استانداردهای لازم در CSSD و تدوین دستورالعملهای استاندارد با توجه به ماهیت عملکردی بیمارستان
- ارائه مهارت و دانش و توانمندی به کلیه نیروهای بیمارستان در راستای اجرای برنامه ها و فرایندهای کاری مبتنی بر ارائه خدمات ایمن
- اخذ رضایت آگاهانه پیش از هرگونه عمل تهاجمی با ارائه توضیحات کافی و مبسوط و قابل درک برای بیماربا اعلام کلیه جنبه ها درخصوص خطرات احتمالی،مزایا و معایب و …. و ایجاد حق برای بیمار در خصوص تصمیم گیری در تمامی مراحل درمانی براساس اطلاعات کافی
- دارای یک سیستم مشخص و ایمن برای شناسایی بیماران از طریق مشخصه های کامل مانند نام کامل بیمار،تاریخ تولد و … و عدم توجه به شماره اتاق و تخت بیمار در فرایند شناسایی
- وجود کانالهای ارتباطی آزاد و تدوین برنامه و دستورالعملهای مشخص در راستای شناسایی موارد مرتبط با ایمنی بیمار
- وجود برنامه و رویکرد مشخص درخصوص نتایج آزمایشات پس از ترخیص بیماران بستری
- تدوین و به کارگیری گایدلاینها و دستورالعملهای مشخص در زمینه کنترل و پیشگیری از عفونت
- وجود نظام و دستورالعمل مشخص برای ضدعفونی کلیه تجهیزات و لوازم به ویژه در شرایط بحرانی
- وجود گایدلاینها و استانداردهای لازم مبتنی بر ایمنی در خصوص خون و فراورده های خونی(پروسیجرهای خونی- ترانسفوزیون خون- کراس مچ- خون ناسالم و حوادث غیرمنتظره و ….)
- وجود سیاستهای مناسب درخصوص تزریق ایمن؛ تزریقات واکسن،Infusion ایمن و جراحی ایمن
- وجود سیستم دارودهی ایمن(فراهم شدن داروهای حیاتی بصورت 24 ساعته در بیمارستان –اجرای استانداردهای مبتنی بر دارو درخصوص انتخاب دارو،نگهداری و انبار دارویی،نسخه نویسی دارویی،آماده سازی و تجویز دارویی و ….)
- وجود استانداردهای محیط ایمن در سطح بیمارستان(وجود محیط فیزیکی ایمن برای بیماران،کارکنان و ملاقات کنندگان،تشکیل کمیته ایمنی و ارزیابی رویکردها و برنامه های بیمارستان در محورهایی چون بخش اورژانس،بخشهای ویژه، نوزادان و …)
- وجود سیستم مدیریت دفع پسماند براساس گایدلاین ها و استانداردهای دفع بهداشتی پسماندهای بیمارستانی (عفونی و غیر عفونی؛دارویی؛ برنده و نوک تیز، رادیو اکتیو و ….)
- توجه به داروها با نام و تلفظ مشابه جهت جلوگیری از خطاهای دارویی
- توجه به مشخصات فردی هر بیمار برای جلوگیری از خطا(شناسایی ایمن بیمار)
- برقراری ارتباط موثر در زمان تحویل بیمار
- انجام پروسیجر صحیح در محل صحیح از بدن بیمار
- کنترل غلظت محلولهای الکترولیت
- اطمینان از صحت دارو درمانی در مراحل ارائه خدمت
- اجتناب از اتصال نادرست سوند و لوله ها
- استفاده صرفاً یکبار از وسایل تزریقات
- بهبود بهداشت دست برای مقابله با عفونتهای مرتبط با مراقبت سلامت
- ایجاد فرهنگ و بسترسازی
- حمایت رهبری و مدیریت از کارکنان
- یکپارچه سازی عملیات مدیریت خطر در سطح بیمارستان
- تشویق و ارتقا نظام های گزارش دهی خطا
- برقراری ارتباط با مردم و جامعه درگزارش گیری خطاها
- اموزش درسهای ایمنی و به اشتراک گذاری اموخته ها برای تجربه اندوزی
- تدوین و اجرای برنامه های مبتنی بر جلوگیری از بروز آسیب مجدد
